Indische eetcultuur | Een introductie

Indischen en eten: niet typisch Nederlands
indisch_etenIndische Nederlanders wonen nu al ongeveer 50 jaar in Nederland en zijn volwaardig deel van de samenleving geworden. Toch is het voor veel Nederlanders altijd nog iets aparts, iets exotisch hoe Indo’s bezig zijn met eten.
De manier waarop Indischen praten over eten, hun uitgebreide kennis van bereidingswijzen en producten zijn geen zaken die typisch zijn voor Nederlanders. Eerder lijkt het meer op de beleving van eten, drinken en sociaal samenzijn zoals dat in landen als Frankrijk en Italië te zien is. Italianen, Fransen en Indo’s hebben met elkaar gemeen dat ze nog tijdens de maaltijd zich hardop afvragen: “Wat zullen we morgen eens eten?”. Natuurlijk is dit erg algemeen gesteld, maar toch wel herkenbaar als verschijnsel.

Mary B-6071-2

Mary Brückel-Beiten heeft in de jaren ’50 en ’60 rondreizend door Nederland de Indische keuken aan huisvrouwen geleerd.

Meer dan eten alleen: de Indische eetcultuur
Je mag wel zeggen dat het maken en beleven (genieten) van eten een Indisch cultuurgoed is dat zich erg onderscheidt van hoe de Nederlanders tegenover eten aankijken. Het mondeling overdragen van recepten, kennis over etenswaren, de bereidingswijzen en de rol van de maaltijd in het sociale leven maken dat er een heuse Indische eetcultuur is. Tegenwoordig ook goed vertegenwoordigd op het internet in vele receptenwebsites. De Indische Nederlanders kunnen in dit opzicht worden gezien als een migrantengroep, die tegelijk bezig was in te burgeren èn met het bewaren van zoveel mogelijk eigenheid. Wat betreft de eetcultuur is het bewaren ervan geslaagd. Meer nog, de Nederlandse eetcultuur heeft elementen uit de Indische omarmd. De Nederlanders zijn massaal overgegaan tot het gebruik van ketjap, sambal, het eten van nasi en bami goreng, saté en satésaus of werden geïnspireerd iets nieuws maken zoals de (niet-Indische) bami- en nasiballen. Dit zijn eigenlijk maar weinig of geen elementen uit de oorspronkelijke Indische eetcultuur, maar feit is dat de ontvangende Nederlandse cultuur beïnvloed is door die van de Indische nieuwkomers.

Schrijven en lezen over de Indische eetcultuur
keasberry_coverDe geschiedschrijving over de Indische eetcultuur staat nog in de kinderschoenen en ziet er uit als die eetcultuur: er is veel kennis maar zeer gefragmenteerd en in vele Indische hoofden verspreid. Overal en nergens dus, laat staan opgeschreven.
De redactie van IndischHistorisch.nl houdt zich graag bezig met Indisch eten. Niet alleen door te eten maar is benieuwd hoe de Indische eetcultuur is ontstaan en zich heeft ontwikkeld. Met name zijn we er benieuwd naar hoe het met de Indische eetcultuur is gegaan de afgelopen 50 jaar, sinds de eerste generatie als repatriant Nederland binnenkwam. Deze ontwikkeling kan niet los worden gezien van de algemene ontwikkelingen in de eetcultuur. Meest ingrijpend daarin is de verdergaande fabrieksbereiding van eerst ingrediënten, dan halffabrikaten en tegenwoordig kant-en-klare gerechten uit de wereldkeuken. We komen dan bij een vraag die je vaker hoort: gaat de Indische cultuur, dus ook de eetcultuur, meer verwateren en zelfs verdwijnen? Deze vraag is voor IndischHistorisch.nl niet zo interessant, wel hoe de opeenvolgende generaties de eetcultuur hebben vormgegeven. Daarom willen we een aantal onderwerpen noemen waarover u misschien een bijdrage kunt leveren:

• Indisch koken en eten in de jaren vijftig:contractpensions en thuis
• Verkrijgbaarheid van ingrediënten en vervanging ervan
• De warung keliling en toko’s
• Indisch uit eten: restaurants, eethuizen en……
• Bestaan er Indische restaurants of kan dat alleen bij Indischen thuis?
• Indische koks en kokkies
• Indische Kerstmenu’s door de jaren heen
• Kookboeken en recepten
• Is de rijsttafel altijd dezelfde gebleven?
• (Uitgebreid Indisch) koken, eten en beleving bij de tweede en derde generatie
• Maar ook kennis en materiaal van langer dan 50 jaar geleden is welkom!

Uw bijdrage kan uit van alles bestaan: verhalen, kent u personen, recepten (van generatie op generatie), foto’s van mensen, keuken en keukengerei, het eten zelf, een marktkraam, restaurants, menu’s enzovoort.

5 thoughts on “Indische eetcultuur | Een introductie

  1. Via de sociale media zijn er zovele Indische sites, maar de site die betrekking heeft op de Indische Eetcultuur is o.a. een FB-site onder de benaming van ‘Gezellig Koken’. De bedoeling was dat deze FB-site bestemd was voor specifieke Indische gerechten enz.waarvan het recept als GK-bestand wordt opgenomen. In de loop van de tijd, inmiddels 5 jaren, is deze GK- site uitgelopen tot een GK-site met toelating van andere soorten gerechten vb.o.a. Surinaams, Marokkaans en specifiek gericht op ‘het thuis bereiden’, zonder commerciële doeleinden. Het aantal leden staat nu op ongeveer 8300 leden. Ter illustratie gaat hierbij een kopie van de beschrijving van deze FB-GK. De beheerder van deze GK-site woont in Jakarta en is toevallig tot 13 april a.s. in Holland. Zij wordt ondersteund door twee vriendinnen in Holland. OVER DEZE GROEP
    Besloten groep
    WELKOM BIJ GEZELLIG KOKEN…
    Deze groep is open voor iedereen die van koken houdt, leuke reacties kan geven, hoef zelf niet te kunnen koken. Het leukste is als er een foto van een gerecht bij is met recept als kan. Zo kan iedereen reacties geven. We houden het hier gezellig met gezellige mensen. Gezellig Koken is begonnen door Ilse Harahap op 6 Januari 2011.
    Als er reclame gemaakt wordt voor eigen pagina’s… promoten van groepen of zaken die niet relevant zijn voor deze groep, worden deze berichten zonder verder bericht verwijderd.
    Ilse Harahap: GK VRIENDEN… wie leuke oude foto’s heeft van vroeger, leuke verhalen uit je kindertijd in Indonesië (Indie), kattekwaad, je reis naar Nederland en je eerste indrukken van Nederland, dat kan je allemaal ook op Gezellig Koken plaatsen, om het samen te delen in de vreugde met andere GK vrienden.. DOEN HE !!!
    8.422 leden(215 nieuw) · Uitnodigen via e-mail

  2. Ik lees de naam Ilse Harahap. De naam Harahap komt ook in mijn familie voor, want een oom Alphons Chevalier was getrouwd met een Bataks meisje uit Siantar in noord Sumatra. M.a.w. de naam Harahap is Bataks.

  3. Jammer dat de indische restaurants vergaan , door all you can eat restaurants !
    In de jaren 50 waren de indische restaurants populair , denk aan Djokja
    Orient , Bali , Lido , Madoera, Deli .
    Om er een paar op te noemen , die niet meer bestaan, en gevestigd waren in Amsterdam .
    Ze stonden bekend om de Rijsttafel en Nasi Rames, en saté.

  4. Wat geweldig ….om een fijne plek te ontdekken waar zoveel verhalen en herinneringen uit vroegre tijden (1952 mijn geboorte in Palembang) te kunnen lezen en van iedereen van alles over het Indisch leven te kunnen leren.
    Indisch eten koken is mijn grootste hobby – als kind van de kokkie opgegroeid.
    zou ook graag van de eerste en 2e generatie Indischen willen weten wat er thuis vooral op tafel kwam aan lekkers en favoriete recepten van oma en ma …
    die heb ik ook om te delen!

Laat een antwoord achter aan Mohamad Gadi soenarto Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.